این گزارش کاملا دقیق و ایده ال است .

كلمه ي  Petroleum (نفت) از دو عبارت لاتين petra  و oleum  به معناي «نفت سنگ» مشتق شده و به هيدروكربن هايي گفته مي شود كه در لايه هاي رسوبي زمين به صورت گاز، مايع، مواد نيمه جامد و يا جامد حضور دارند. استفاده از نفت در جهان تاريخي بسيار كهن دارد و نفت خام به عنوان ارزان ترين سوخت مايع از گذشته هاي بسيار دور در نقاط مختلف جهان استفاده مي شده است. تحقيقات باستان شناسان نشان مي دهد كه استفاده از نفت خام به 5 تا 6 هزار سال قبل از ميلاد مسيح باز مي گردد.

اولين كاربردهاي نفت به مصارف محدودي مثل دارويي و نفوذناپذير كردن تجهيزات و مصالح ساختماني محدود مي شد. چهار هزار سال قبل از ميلاد مسيح مردم دجله و فرات قير را به عنوان ملات، ساختمان ها به كار مي بردند. همچنين در ساخت بناهاي مختلف مانند قلعه هاي شهر بابل، ديوار بزرگ چين و سدهاي قديمي نيز از نفت به خصوص قير يا آسفالت به عنوان عايق در برابر آب استفاده شده است. بقراط دانشمند يوناني، 3 تا 4 قرن پيش از ميلاد مسيح در دستورالعمل هاي پزشكي زيادي به استفاده از مواد نفتي اشاره كرده است. كاوش هاي باستاني در ايران نيز نشان داده است كه ساكنين كشور ما از 5 تا 6 هزار سال پيش، قير را به عنوان ملات در ساختمان و يا براي نصب و به هم چسباندن جواهرات و ظروف سفالين و اندود كردن كشتي ها به كار مي بردند.

همان طور كه گفته شد استفاده از نفت خام، تاريخچه اي بسيار طولاني دارد، اما توليد و بهره برداري صنعتي از نفت خام از سال 1846 با كشف روش هاي نوين پالايش نفت آغاز شد. در سال 1848      اف.ان. سميونف اولين چاه جديد نفت را در روسيه حفر نمود. آمريكايي ها نيز در 27 آگوست 1859 با حفر چاهي به عمق 22 متر و با ظرفيت 35 بشكه در روز كه در شهر تيتسويل، ايالت پنسيلوانيا كه توسط شخصي به نام ادوين دريك حفر شده بود شروع به بهره برداري صنعتي از نفت خام نمودند.

در سال 1908 ميلادي براي نخستين بار نفت در ايران و در شهر مسجدسليمان كشف شد و در  حوضه ي خليج فارس نيز اولين بار در كشور بحرين و در سال 1923 به نفت رسيدند. هم اكنون نيز              عميق ترين چاه دنيا، چاهي در لويزيناي آمريكا  مي باشد كه 6500 متر عمق دارد.

اين مايع سياه يا قهوه اي تيره كه روياي كيمياگران را به واقعيت تبديل نمود! پس از آب فراوانترين مايع در بخش هاي بالايي پوسته زمين است. اگرچه كمي اغراق آميز به نظر مي رسد ولي زندگي در جهان امروز بدون اين مايع قهوه اي تيره كه بوي نامطبوعي نيز دارد غيرممكن خواهد بود.

از نفت هم براي سوختن و هم براي ساختن استفاده مي شود. بر اساس مطالعات آماري از هر بشكه نفت خام حدود 87 درصد آن براي سوختن و سوزاندن توليد انرژي و 13 درصد آن براي ساختن آنچه از نفت مي سازند، مورد استفاده قرار مي گيرد.

مندليف دانشمند روسي ده ها سال پيش هشدار داد كه: سوزاندن نفت براي توليد انرژي مانند آن است كه اجاق آشپزخانه را با سوزاندن اسكناس با پشتوانه، روشن نگه داريم.

مقدمه

1-1- پيدايش نفت خام

نفت خام مخلوطي هزاران هيدروكربن مختلف به همراه مقادير كمي گوگرد، اكسيژن، نيتروژن، آب و  نمك هاي معدني است. منشأ و نحوه ي توليد نفت خام دقيقاً مشخص نيست. دانشمند روسي                               «ام. ال. لومونوسف» در اواسط قرن هيجدهم درباره ي منشأ نفت خام چنين مي نويسد: اين مواد «نفت سنگ، قير مايع و نفت خام» كه به شكل روغن سياه و از جنس ذغال سنگ و ذغال قهوه اي هستند، همراه حرارت از زير زمين خارج مي شوند و اين تولد نوع ديگري از مايعات و مواد سخت و خشك و قابل اشتعال است. بنابراين بيش از 200 سال است كه ماهيت نفت حاصل از ذغال سنگ به تركيبات كه ابتدا به ذغال سنگ و سپس به نفت تبديل شده اند نسبت داده مي شود. دانشمندان ديگري نيز نظريه هايي درباره ي ماهيت نفت خام ارائه كرده اند. در همه ي نظريه هاي قرن نوزدهم بر منشأ آلي نفت خام تأكيد شده و بيشتر در گياهي يا حيواني بودن ماده ي اوليه آن بحث و اختلاف نظر بوده است. در سال 1886 «برتلت» نظريه ي معدني بودن ماهيت نفت خام را ارائه كرد. مطابق نظريه ي او ماده ي اوليه تشكيل دهنده نفت خام استيلن است. از واكنش فلزات قليايي و كربنات ها، كربيدها و از واكنش كربيدها با آب، استيلن توليد مي شود كه در نهايت در دما و فشار بالا به نفت تبديل مي شود. نظريه ي منشأ معدني نفت كه در اوايل قرن بيستم اكثر شيميدان ها و زمين شناسان آن را پذيرفته بودند امروز رد شده است.

هم اكنون نظريه منشأ آلي نفت خام از ديگر نظريه ها قابل قبول تر است. به نظر مي رسد كه ميكرو ارگانيسم ها، كه به تعداد زيادي در اقيانوس ها، درياها، دياچه ها و مرداب ها زندگي مي كنند، منشأ آلي مواد نفتي هستند. حدود 90 درصد از اين ميكوارگانيسم ها را پلانكتون ها تشكيل مي دهند. اين موجودات پس از مرگ در كف درياها رسوب مي كنند و با رسوبات مختلف مخلوط شده ولي تنها بخش كمي از آنها به نفت تبديل مي شوند زيرا باكتري هاي هوازي، بيشتر اجساد پلانكتون ها را در حين سقوط به كف درياها از بين          مي برند. اين ميكروارگانيسم ها با گذشت زمان در اثر فشار، حرارت و فعاليت باكتري هاي غير هوازي به موادشيميايي ساده تري مثل هيدروكربن ها، آب، دي اكسيدكربن و سولفيد هيدروژن تبديل مي شوند. گازها و مايعات «آب و نفت» تشكيل شده از منبع اصلي «سنگ مادر- Source Rock» در اثر نيروهاي مختلفي مثل وزن، رسوبات فوقاني به سمت لايه هاي بالايي و مناطقي با قابليت نفوذ بيشتر حركت مي كنند تا به يك لايه نفوذ ناپذير به نام «نفت گير- Oil trap» برسند. (شكل

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                    صفحه

شماتيك از پروسه استخراج تا مصرف نفت خام............................. 11

فصل اول : آشنایی کلی با مکان کارآموزی

شركت ملي مناطق نفت خيز جنوب............................................................. 13

شركت بهره برداري نفت و گاز آغاجاري........................................... 14

فصل دوم : ارزیابی بخش های مرتبط با رشته علمی کارآموزی

ميدان نفتي كرنج................................................................................... 18

علل تأسيس واحدهاي بهره برداري.............................................................. 19

واحد بهره برداري كرنج.......................................................................... 20

چاه هاي موجود در واحد كرنج............................................... 22

وسايل سرچاهي................................................................... 23

وسايل كنار چاهي................................................................. 25

تفكيك................................................................................................ 27

شرح فرآيند كارخانه كرنج........................................................................ 28

مجتمع تفكيك....................................................................................... 31

اشكال در عمل تفكيك.............................................................................. 34

گاز توليدي در كارخانه بهره برداري كرنج................................... 37

تأسيسات جانبي كارخانه........................................................................... 38

فصل سوم : آزمون آموخته ها نتایج و پیشنهادات

فصل اول
«آشنایی کلی با مکان کارآموزی»

شركت ملي مناطق نفت خيز جنوب
    سابقه ي اكتشاف نفت در مناطق نفت خيز جنوب ايران به سال 1287 خورشيدي ( 1908 ميلادي) بر مي گردد. در اين سال در پي تلاش چند ساله ي حفاران و كاوشگران نفت در مناطق شمال غرب و جنوب كشور اولين چاه نفت خاورميانه با توليد اقتصادي، در ميدان نفتون مسجد سليمان حفر و در عمق 338 متري به نفت رسيد. بهره برداري از اين چاه كه با توليد 500 بشكه در روز عملاً از سال 1290 خورشيدي آغاز شد،              سر آغاز فعاليت صنعت نفت ايران محسوب مي شود.
    پس از پيدايش نفت در مسجد سليمان، عمليات كاوش براي كشف مخازن ديگر ادامه يافت و در پي آن حوزه هاي نفت خيز هفتگل (1306)، آغاجاري (1315)، بينك (1328)، اهواز (1337)، بي بي حكيمه (1340)، مارون و كرنج (1342) و پارسي و رگ سفيد (1343) كشف و مورد بهره برداري قرار گرفت. مجموعه ي اين ميدان ها با تمامي تأسيسات، كارخانجات و خطوط لوله مورد نياز توليد، فرآورش و انتقال نفت به پالايشگاه هاي داخلي و پايانه هاي صادراتي نفت خام، هم اكنون بخش عمده اي از مناطق نفت خيز جنوب را تشكيل مي دهد. 
    تا قبل از دهه ي 50 فعاليت هاي مربوط به اكتشاف و توليد در شركت سهامي اكتشاف و استخراج متمركز بود و مركز عمليات اين شركت كه مسئوليت برنامه ريزي، تهيه منابع مالي، نحوه ي برداشت از مخازن و همچنين توسعه ميدان ها و تأسيسات فني را به عهده داشت، در مسجد سليمان مستقر بود. 
    در آغاز دهه ي 50 به دليل شتاب گرفتن روند فعاليت هاي توليد نفت و گاز و عمليات اكتشاف و حفاري «شركت خاص خدمات نفت ايران» يا «اسكو» به عنوان شركت پيمانكار طرف قرارداد شركت ملي نفت ايران، تشكيل و انجام تمامي فعاليت هاي اكتشاف، برنامه ريزي و اجراي عمليات حفاري، نصب و راه اندازي تأسيسات خطوط لوله، مطالعه ي ميدان ها و تهيه طرح پيشنهادي برنامه هاي توسعه و ازدياد ظرفيت برداشت و نيز برآورد بودجه هاي ارزي و ريالي را برعهده گرفت.